Is een CME hetzelfde als een Solar Radiation Storm

[Waldo Hazeleger]

Ik heb zojuist de video ruimteweer voor dummy's bekeken. Zeer interessant !!

Een vraag echter die ik nog steeds heb is: Is een CME hetzelfde als een Solar Radiation Storm (De stormen die de SWPC classificeerd met schaal S1 t/m S5) ?

 

Klopt het dat CME's op het Solar Event Report staan als type 'FLA' ? (Bron: events)

Deze hebben ook een 'importance' indicatie:

S - subflare (is dit een partiele halo)

1 tm 4 (zijn dit de full halo's)

 

Zo nee, waar kan ik dan een lijst vinden met recent opgetreden CME's ?

(Ik heb liever een lijst dan terugkijken van Lasco afbeeldingen).

 

[Vancanneyt Sander]

Dag Waldo en welkom op het forum!

Alles begint met een uitbarsting op de Zon, enkel bij de krachtige uitbarstingen kan een CME vrijkomen alsook een protonenstorm. Bij een zware uitbarsting op de Zon worden héél wat stralingen uitgezonden en in verschillende frequenties. Wanneer een regio zwaar uitbarst is breken de magnetische loops open en wordt er plasma de ruimte in geslingerd (dit kennen we als een coronale massa uitstoot of CME) samen met dat plasma worden ook héél wat andere deeltjes de ruimte in geknald en de snelste deeltjes die ons bereiken zijn de protonen. Het is namelijk zo dat bij een uitbarsting deze deeltjes versneld worden tot haast de snelheid van het licht en deze deeltjes ons het eerst gaan bereiken. Net daardoor ontstaat een protonenstorm op Aarde veel sneller dan dat de CME aankomt. Het vertrekt vrijwel gelijktijdig maar komt dus op ander tijdstip aan omdat de snelheid tussen beide enorm groot is.

Maar niet bij elke uitbarsting komt er een CME vrij en ook niet bij elke uitbarsting een protonenstorm. Voor CME's dien je al een langdurige uitbarsting te hebben om een CME te lanceren of een filamenteruptie. Het kan dus perfect zijn dat een C2 uitbarsting (of flare) een CME lanceert.

De kansen op een protonenstorm zijn groter bij groepen die centraal op de schijf staan tot ze op de rand verdwijnen. Dit dankzij de parker spiraal (de spiraalvorm zoals op de CME modellen staat). Ze ontstaan vaak enkel bij zware uitbarstingen.

Een lijst van CME's bestaat niet meteen. Er is wel een lijst van uitbarstingen die je ook in ons archief terugvindt. Enkel de goeie CME's bespreken we hier altijd op het forum, de overige zijn vaak niet noemenswaardig genoeg om over te spreken (neem nu de recente CME van 14 januari waarvan de bulk teveel noordoost ging en ons nagenoeg niet zal raken en het effect op Aarde amper merkbaar zal zijn).

De FLA in de events lijst zijn de optische, dus die zichtbaar zijn als je met een h-alpha telescoop naar de Zon zou kijken. Dit betekent niet dat er CME mee gepaard is.

[Waldo Hazeleger]

De FLA in de events lijst zijn de optische, dus die zichtbaar zijn als je met een h-alpha telescoop naar de Zon zou kijken. Dit betekent niet dat er CME mee gepaard is.

Maar als er een CME mee gepaard is, staat deze CME dan wel als FLA in de lijst?

Als ik de events lijst bekijk en vergelijk met een lijst als die van cactus, dan komen ze niet erg overeen?

 

Dan nog een andere vraag n.a.v. je presentatie "Ruimteweer voor dummy's".

Je kunt CME's ook zien uit de ACE EPAM grafiek.

In de help van deze site staat een grafiek waar de uitbarsting als een stijging van de electronen staat afgebeeld en de impact op aarde (of preciezer op de ACE satelliet), als een stijging van de protonen (EPAM grafiek van 2011-11-25). In de presentatie komt een EPAM grafiek voor van 2006-12-12, waarbij zowel de uitbarsting als de impact staat afgebeeld als een stijging van protonen niveau. Kun je dit voor me uitleggen?

[Vancanneyt Sander]

Zoals ik in m'n vorige post heb gezegd is een uitbarsting (aka flare) niet altijd met een coronale massa uitstoot (CME) geassocieerd (zie m'n vorige uitleg, zie help artikel over zonnevlammen).

Indien er een Aardgerichte CME plaatsvindt naar aanleiding va neen uitbarsting op de Zon die voldoende eruptief was om een CME te veroorzaken dan zal deze zichtbaar worden op de EPAM monitor. In de presentatie heb ik de EPAM grafiek mooi uitgelegd en in het help artikel "Hoe weten we wanneer een CME onderweg is naar de Aarde en wanneer deze aankomt?" leg ik dat ook tekstueel uit. Het komt er op neer dat er kort na de eruptie een stijging is in de laag energetische electronen (bovenste deel van de EPAM monitor), deze is een indicator dat een uitbarsting Aardgericht is. Vele uren later beginnen dan ook de laag energetische protonen toe te nemen en zien we dat in de onderste deel van de EPAM monitor. Deze blijven toenemen tot het schokfront van de CME aankomt op Aarde, net voor de aankomst haalt deze een kortstondige piek waarna de daling ingezet wordt. Het is net na deze piek dat het front aankomt en je dit zal zien in de zonnewindparameters.

Om het beter te begrijpen is het goed om diverse uitbarstingen en stormen mee te maken en dit ook te volgen. Er komt nu net een actief gebied op de rand draaien en kan terug voor wat M-klasse uitbarstingen gaan zorgen maar vooralsnog niet Aardgericht.

[Waldo Hazeleger]

Ok, duidelijke uitleg. 

Als ik dan nu naar de EPAM grafiek kijk, klopt het dan dan de verhoging in electronen het gevolg is van de C3.6 uitbarsting van 20 jan 21:39-23:57, en de halo-III CME van 2014/01/21 20:48 ? (Die ook nu op het WSA-enlil model staat ?

[Vancanneyt Sander]

Klopt, de EPAM stijging gaf op die manier al een indicatie dat er bij die uitbarsting een mogelijks Aardgericht deel was van de CME.

[Waldo Hazeleger]

Dan is het nu dus wachten op morgen 07:00, als volgens het wsa-enlil model de cme de aarde zou moeten bereiken.

Dan zou je dus een plotselinge snelle verhoging van het protonen niveau moeten zien, als ik het goed heb.

[Vancanneyt Sander]

Niet veel van verwachten, impact zal je amper merken gezien de effecten van het coronaal gat nog aanwezig zijn en de impact enorm zwak zal zijn, de laag energetische protonen is ook te laag om goed te zijn dus EPAM zal onder event level zitten en de 'schok' zal amper te merken zijn bij aankomst. Mss dat je het wel zal merken aan een wat sterker IMF gezien die niet zo hoog zit nu. Zien wel morgen ;-)

Trouwens, Enlil zit er vaak vele uren tot een dag naast; niet zo hard op dat uur kijken ;-)