Waarom zijn beelden van SDO soms zwart en is er soms geen x-ray data beschikbaar?

[Marcel de Bont]

Het is bijzonder rustig op de zon. Er zijn slechts twee zonnevlekgroepen zichtbaar en deze zijn erg klein. Dit geeft ons de gelegenheid om een gebruikelijke vraag te beantwoorden die deze tijd van het jaar vaak de kop op steekt:

Waarom zijn afbeeldingen van SDO soms zwart en waarom is er soms geen x-ray data beschikbaar van GOES-15?

Rond de lente en herfst equinox komt de aarde en/of de maan regelmatig tussen de zon en satellieten in die in een geostationaire baan rond de aarde cirkelen. De tijd dat de aarde tussen deze satellieten en de zon in staat varieert van enkele minuten tot iets meer dan een uur. Deze ''eclips seizoenen'' die dus twee keer per jaar voorkomen during ongeveer 45 tot 60 dagen.

SOHO en ACE ondervinden dit probleem niet omdat deze gestationeerd zijn bij Lagrangian point 1. Deze satellieten zijn dus niet in een baan om de aarde zoals de GOES satallieten en SDO. De STEREO ruimtevaartuigen zijn in een baan om de zon en hebben dus ook geen eclips seizoenen.

Als je dan toch donkere EIT beelden van SOHO tegenkomt, is het heel goed mogelijk dat er een zogenaamde CCD-bakeout plaatsvind. Tijdens deze bakeouts word de tempratuur van de CCD chip tijdelijk verhoogt als onderhoud om de chip in optimale conditie te houden. Tijdens backouts worden er geen beelden gemaakt. Dit gebeurd ongeveer vier keer per jaar en heeft dus niks te maken met het eclips seizoen.